Görme azlığı, reçeteli gözlükler, kontakt lensler veya cerrahi müdahalelerle düzeltilemeyen görme kaybı durumudur. Görme azlığı, tam körlük anlamına gelmez; çünkü bu durumda kişi hala bir miktar görme yetisine sahiptir. Bu durum, büyüteç gibi görme yardımcılarıyla tedavi edilebilir veya etkileri hafifletilebilir. Görme azlığı, yaklaşık 14 milyon Amerikalıyı etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Bu makalede, görme azlığının türleri, nedenleri, teşhisi, tedavisi ve önlenmesi hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

🧐 Görme Azlığının Türleri Nelerdir?

Görme azlığı, farklı görme kaybı derecelerine sahip olabilir ve çeşitli şekillerde kendini gösterebilir. Amerikan Oftalmoloji Akademisi, görme azlığını en iyi gören gözdeki görme keskinliğine bağlı olarak iki kategoriye ayırır:

• Kısmen Gören: Geleneksel reçeteli lenslerle görme keskinliği 20/40 ile 20/200 arasındadır.
• Yasal Olarak Kör: Geleneksel düzeltmelerle görme keskinliği 20/200’den daha kötüdür veya görme alanı 20 dereceden daha dardır.

En yaygın görme azlığı türleri şunlardır:

• Merkezi Görme Kaybı: Görüş alanının merkezinde kör bir nokta oluşur.
• Periferik (Yan) Görme Kaybı: Göz seviyesinin yanlarında, üstünde veya altında hiçbir şey görülmez, ancak merkezi görme bozulmadan kalır.
• Gece Körlüğü: Gece körlüğü nedeniyle tiyatro gibi loş ışıklı yerlerde veya gece dışarıda iyi göremezsiniz.
• Bulanık Görme: Yakın ve uzak nesneler odak dışı görünür.
• Buğulu Görme: Tüm görüş alanı bir film veya parlama ile kaplanmış gibi görünür.

😷 Görme Azlığına Ne Sebep Olur?

Görme azlığı, çeşitli durumlar ve yaralanmalar sonucunda ortaya çıkabilir. Yaş, bu durumun ortaya çıkmasında önemli bir faktördür. Göz problemleri gibi makula dejenerasyonu, glokom, katarakt ve optik nöropati, 45 yaş üstü kişilerde daha sık görülür ve 65 yaşın üzerindekilerde bu risk daha da artar.

Yaşa bağlı retina rahatsızlıklarının yanı sıra, görme azlığına yol açabilecek diğer nedenler şunlardır:

• Glokom
• Diyabet
• Göz kanseri
• Albinizm
• İnme
• Göz travması
• Beyin yaralanmaları

🩺 Görme Azlığı Nasıl Teşhis Edilir?

Görme azlığı teşhisi için bir göz muayenesi gereklidir. Eğer görme sorunları günlük aktivitelerinizi, örneğin okumayı, seyahati, yemek pişirmeyi, işi, televizyon izlemeyi veya okul çalışmalarını etkiliyorsa, bir göz doktoruna başvurmalısınız.

Göz doktorunuz, görme keskinliğinizi, derinlik algınızı ve görme alanlarınızı test etmek için aydınlatma, büyüteçler ve özel grafikler kullanacaktır.

🛠 Görme Azlığı Tedavi Edilebilir mi?

Bazı görme bozuklukları, örneğin diyabetik retinopati, tedavi edilerek görme yetisi korunabilir veya geri kazandırılabilir. Ancak bu mümkün olmadığında, görme azlığı kalıcı olabilir. Yine de görme azlığı olan birçok kişi görme yardımcılarından fayda görür.

Yaygın olarak kullanılan ürünler şunlardır:

• Teleskopik gözlükler
• Işığı filtreleyen lensler
• Büyüteç gözlükler
• Elde taşınan ve sabit büyüteçler
• Kapalı devre televizyon/video büyütme sistemleri
• Okuma prizmaları

Ayrıca, görme azlığı olan kişiler için tasarlanmış optik olmayan yardımcılar da oldukça faydalıdır. Popüler cihazlar arasında şunlar yer alır:

• Metin okuma yazılımları
• Metinden sese cihazlar
• Akıllı telefon uygulamaları
• Çek yazma kılavuzları
• Yüksek kontrastlı saatler
• Konuşan saatler
• Büyük puntolu yayınlar
• Büyük rakamlı saatler, telefonlar ve kol saatleri
• DVD/CD/kaset formatında kitaplar

Bu görme yardımcıları hem görme yetinizi hem de yaşam kalitenizi artırabilir. Bunları nereden temin edebileceğinizi öğrenmek için doktorunuza danışabilirsiniz.

🛡️ Görme Azlığı Önlebilir mi?

Görme azlığı, diyabet hastalarında önlenebilir. Ayrıca, katarakt kaynaklı görme azlığı, tedavi ile geri döndürülebilir.

❓ Sık Sorulan Sorular

Görme azlığı tam körlükle aynı mıdır?

Hayır, görme azlığı tam körlük değildir. Görme azlığı olan kişilerde bir miktar görme yetisi bulunur, ancak bu durum reçeteli gözlükler, kontakt lensler veya cerrahi ile düzeltilemez.

Görme azlığına hangi durumlar yol açar?

Görme azlığı; makula dejenerasyonu, glokom, katarakt, diyabet, göz kanseri, albinizm, inme, göz travması veya beyin yaralanmaları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.

Görme azlığı teşhisi nasıl konur?

Teşhis, bir göz doktoru tarafından yapılan göz muayenesi ile konur. Doktor, görme keskinliği, derinlik algısı ve görme alanlarını test etmek için özel araçlar kullanır.

Görme azlığı için hangi yardımcı cihazlar kullanılır?

Teleskopik gözlükler, büyüteçler, kapalı devre televizyonlar, metin okuma yazılımları, konuşan saatler ve büyük puntolu yayınlar gibi cihazlar yaygın olarak kullanılır.

Görme azlığı tamamen tedavi edilebilir mi?

Bazı durumlarda, örneğin diyabetik retinopati veya katarakt gibi, tedavi ile görme geri kazanılabilir. Ancak çoğu durumda görme azlığı kalıcıdır ve yardımcı cihazlarla yönetilir.

Kaynaklar

• National Eye Institute: “Low Vision: What You Should Know,” “Low Vision and Blindness Rehabilitation.”
• Yanoff, M; Duker, J. Ophthalmology, Mosby, 2008.
• American Optometric Association: “Low Vision,” “Types of Low Vision.”