A'dan Z'ye Sağlık

Aspergiloz Nedir?

Tarafından gönderildi

Ethic Water

Kasım 12, 2025

Trh: Kasım 12, 2025

Aspergiloz, “aspergillus” adı verilen bir küfün neden olduğu bir dizi hastalığa verilen isimdir. Birden fazla türü bulunan bu durum, çoğunlukla akciğerleri etkileyerek nefes darlığına yol açar.

Aspergiloz Nasıl Bulaşır?

Aspergiloz genellikle bu küfün küçük parçacıklarının solunması yoluyla bulaşır.

Bu küf, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok yerde bulunur:

Toprak, kompost (organik gübre) ve çürümüş yapraklar
Bitkiler, ağaçlar ve ekinler
Toz
Yatak takımları
Nemli binalar
Klima sistemleri

Aspergiloz size başka bir kişiden veya hayvanlardan bulaşmaz.

Kimler Risk Altında?

Sağlıklı insanlarda aspergiloz nadir görülür. Bu küfü soluyan çoğu insan hastalanmaz.

Genellikle yalnızca aşağıdaki durumlara sahipseniz aspergiloz riski altındasınızdır:

Astım, kistik fibrozis veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi bir akciğer rahatsızlığı
Zayıflamış bir bağışıklık sistemi (örneğin, organ nakli olduysanız veya kemoterapi alıyorsanız)
Geçmişte tüberküloz (verem) geçirmiş olmak
Şiddetli grip veya COVID-19 geçirmiş ve suni solunum (ventilasyon) desteğine ihtiyaç duymuş olmak

Aspergiloz Belirtileri

Aspergiloz belirtileri şunları içerir:

Nefes darlığı
Öksürük (kanlı veya balgam topakları şeklinde olabilir)
Hırıltılı solunum
Yüksek ateş
İstem dışı kilo kaybı
Yorgunluk

Halihazırda bir akciğer rahatsızlığınız varsa, belirtileriniz daha da kötüleşebilir.

Ne Zaman Doktora Görünmeli?

Aşağıdaki durumlarda bir aile hekimine başvurun:

3 haftadan uzun süren öksürüğünüz varsa
Mevcut akciğer rahatsızlığınız kötüleşiyorsa veya normal tedavinizle kontrol altına alınması zorlaşıyorsa
Bağışıklık sisteminiz zayıfsa ve aspergiloz belirtileri gösteriyorsanız

Acil Durum

Öksürükle kan geliyorsa, derhal bir doktora başvurun veya en yakın acil servise gidin.

Aspergiloz Tanısı Nasıl Konur?

Aspergiloz tanısını koymak zor olabilir ve zaman alabilir. Doktorunuz öncelikle belirtilerinizin göğüs enfeksiyonu gibi başka bir durumdan kaynaklanmadığından emin olmak isteyecektir.

Belirtilerinizin nedeninden emin değillerse, sizi testler için bir uzmana (genellikle bir göğüs hastalıkları uzmanı) sevk edebilirler. Bu testler şunları içerebilir:

Röntgen ve BT (Bilgisayarlı Tomografi) taramaları
Kan testleri veya balgam (mukus) örneği testleri
Alerji testleri
Bronkoskopi (ucunda kamera bulunan ince, esnek bir tüp kullanılarak akciğerlerinizin içinin incelenmesi)

Aspergiloz Tedavisi

Aspergiloz tedavisi, sahip olduğunuz türe bağlıdır ve genellikle belirtileri kontrol altına almayı amaçlar. Tedavi edilmezse veya iyi kontrol edilmezse, akciğerlerinize kalıcı zarar verme riski vardır.

Yaygın Aspergiloz Türleri ve Tedavileri

Yaygın Türler	Tedavi
Alerjik bronkopulmoner aspergiloz (ABPA) (Aspergillus küfüne karşı alerji)	Steroid tabletleri ve antifungal (mantar önleyici) ilaçlar
Kronik pulmoner aspergiloz (KPA) (Uzun süreli akciğer enfeksiyonu)	Antifungal tabletlerle uzun süreli (muhtemelen ömür boyu) tedavi
Aspergiloma (Akciğerde bir küf topu, genellikle KPA ile bağlantılı)	Belirtilere neden oluyorsa topu çıkarmak için ameliyat (genellikle antifungal tedaviden sonra)
İnvaziv pulmoner aspergiloz (İPA) (Bağışıklık sistemi zayıf kişilerde yaşamı tehdit eden enfeksiyon)	Hastanede doğrudan damar içine verilen antifungal ilaç

Aspergilozdan Korunma

Aspergillus küfünden tamamen kaçınmak neredeyse imkansızdır.

Ancak, bir akciğer rahatsızlığınız veya zayıflamış bir bağışıklık sisteminiz varsa, aspergiloz kapma şansınızı azaltmak için yapabileceğiniz şeyler vardır:

✅ Yapılması Gerekenler

Kompost yığınları ve ölü yaprak yığınları gibi aspergillus küfünün sıklıkla bulunduğu yerlerden kaçınmaya çalışın.
Odalarınızı havalandırmak için pencerelerinizi günde birkaç kez açın (özellikle yemek pişirirken veya duş alırken).
Tozlu yerlerde veya bahçeyle uğraşırken (bahçe işleri yaparken) yüz maskesi takın.
Evde bir nem giderici ve HEPA filtreli bir hava temizleyici kullanmayı düşünün.
Soğuk havalarda evinizi 18 ila 21°C arasında tutun.

❌ Yapılmaması Gerekenler

Mümkünse çamaşırlarınızı yatak odanızda veya yaşam alanlarınızda kurutmayın – ideal olarak dışarıda veya kurutma makinesinde kurutun.
Dışarıda inşaat veya kazı çalışması varsa pencerelerinizi açmayın.

^{Kaynak: Aspergillosis – NHS}

...

Yasal Uyarı ve Sorumluluk Reddi: Bu blogda yer alan tüm içerikler yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır ve yayınlandığı tarihteki mevcut bilimsel verilere dayanarak hazırlanmıştır. Söz konusu bilgiler, profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavi yerine geçmez. Sağlığınızla ilgili herhangi bir soru, endişe veya ihtiyaç durumunda, lütfen bir doktora ya da yetkin bir sağlık kuruluşuna başvurunuz. Bu blogda sunulan bilgilerin kullanımı tamamen okuyucunun sorumluluğundadır. Blog sahibi, yazarlar veya bağlı kuruluşlar, bu içeriklerin doğruluğu, güncelliği veya eksiksizliği konusunda herhangi bir garanti vermez ve bu bilgilerin kullanımından kaynaklanabilecek doğrudan veya dolaylı herhangi bir zarar veya kayıptan sorumlu tutulamaz. Sağlık durumunuza ilişkin kararlar almadan önce, mutlaka bir sağlık uzmanına danışmanız gerektiğini unutmayınız. Bu blog, tıbbi bir hizmet sunmamakta olup yalnızca bilgilendirme amacı taşımaktadır.

Blog