Migren Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Migren, yoğun baş ağrılarıyla karakterize edilen, sinir sistemi ve beyni etkileyen kronik bir rahatsızlıktır. Sadece bir baş ağrısı olmaktan çok daha fazlası olan migren, günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir. Araştırmalara göre, migren dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Peki, migren tam olarak nedir, hangi belirtilerle ortaya çıkar ve nasıl tedavi edilir? Bu makalede, migrenin türlerinden nedenlerine, tedavi yöntemlerinden yaşam tarzı önerilerine kadar her şeyi detaylı bir şekilde ele alacağız.
🌡️ Migren Nedir ve Baş Ağrısından Farkı Nedir?
Migren, tekrarlayan baş ağrısı ataklarıyla kendini gösteren nörolojik bir hastalıktır. Genellikle 4 ila 72 saat süren bu ataklar, yoğun ağrıya ek olarak bulantı, ışığa ve sese hassasiyet gibi belirtilerle birlikte gelir. Baş ağrısı, migrenin yalnızca bir parçasıdır ve diğer baş ağrısı türlerinden farklı özellikler taşır. Örneğin:
- Migren ağrısı genellikle zonklayıcı veya nabız gibi atar ve hareketle kötüleşir.
- Çoğunlukla başın tek tarafında hissedilir, ancak bazen her iki tarafı veya başın ön kısmını etkileyebilir.
- Bulantı, kusma, ışığa ve sese duyarlılık gibi ek semptomlar sıkça görülür.
Normal baş ağrıları ise genellikle daha yaygın, sabit bir ağrıya sahiptir ve migren kadar yoğun ek belirtiler göstermez. Ulusal Baş Ağrısı Vakfı migrenin, sadece ağrı değil, aynı zamanda yaşam kalitesini etkileyen bir durum olduğunu vurgular.
🔔 Migrenin Belirtileri Nelerdir?
Migren atakları genellikle dört aşamada ortaya çıkar: prodrom, aura, atak (baş ağrısı) ve postdrom. Her aşama kendine özgü belirtilerle kendini gösterir.
Prodrom Aşaması
Baş ağrısından saatler veya günler önce başlayan bu aşama, migrenin erken uyarı işaretlerini içerir. Yaklaşık %60 oranında migren hastası bu belirtileri yaşar:
- Işık, ses veya kokuya hassasiyet (örneğin, parfüm veya sigara dumanı rahatsız edici olabilir)
- Nedensiz yorgunluk ve sık esneme
- Tatlı gibi belirli yiyeceklere karşı aşırı istek veya iştahsızlık
- Sinirlilik, üzüntü gibi ruh hali değişiklikleri
- Susuzluk hissi ve sık idrara çıkma
- Şişkinlik, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunları
Bu belirtiler, bazen migren tetikleyici faktörlerle karıştırılabilir. Örneğin, çikolata yeme isteği migreni tetikledi sanılabilir, ancak bu aslında prodromun bir parçası olabilir.
Aura Aşaması
Migren hastalarının yaklaşık %25’i, baş ağrısından hemen önce veya aynı anda aura yaşar. Aura, sinir sisteminden kaynaklanan ve genellikle görsel sorunlarla kendini gösteren belirtilerdir. 5-20 dakika içinde başlayıp bir saatten kısa süren bu belirtiler şunlardır:
- Siyah noktalar, dalgalı çizgiler, ışık parlamaları veya tünel görüşü gibi görme sorunları
- Yüzde, ellerde veya kollarda karıncalanma ve uyuşma
- Konuşma güçlüğü, kelimeleri karıştırma veya peltek konuşma
- Kulaklarda çınlama (tinnitus)
- Yüzün veya vücudun bir tarafında zayıflık
Atak Aşaması
Migrenin en belirgin aşaması olan baş ağrısı evresi, genellikle şu özelliklerle tanımlanır:
- Hafif bir sızıyla başlayıp zonklayıcı bir ağrıya dönüşen baş ağrısı
- Fiziksel aktiviteyle (örneğin, yürüme veya merdiven çıkma) kötüleşen ağrı
- Başın bir tarafında, her iki tarafında veya önde hissedilen ağrı
- Bulantı (%80 oranında görülür, yarısında kusma olur)
- Solgunluk, terleme, baş dönmesi veya bayılma hissi
- Boyun ağrısı veya tutulması
- Anksiyete veya depresif ruh hali
- Burun akıntısı veya tıkanıklığı
- Işığa, sese veya kokulara karşı hassasiyet
- Uyku sorunları ve yorgunluk
Migren atakları 4 saatten 3 güne kadar sürebilir. Bazı kişilerde neredeyse her gün, bazılarında ise yılda bir veya iki kez görülebilir.
Postdrom Aşaması
Baş ağrısı geçtikten sonra, yaklaşık %80 oranında migren hastası postdrom evresini yaşar. Bu aşama bir güne kadar sürebilir ve şu belirtileri içerir:
- Yorgunluk, bitkinlik veya huysuzluk
- Nadiren, kendini yenilenmiş veya mutlu hissetme
- Kas ağrısı veya zayıflığı
- Yiyeceklere karşı istek veya iştahsızlık
- Konsantrasyon güçlüğü
🤕 Migrenin Nedenleri Nelerdir?
Migrenin kesin nedeni tam olarak bilinmese de, genetik faktörler ve beyindeki kimyasal değişikliklerin bu rahatsızlığa yol açtığı düşünülmektedir. Bir çalışmaya göre, migren atakları, beyindeki sinir hücrelerinin aşırı aktif hale gelmesiyle başlar. Bu durum, serotonin ve kalsitonin geniyle ilişkili peptid (CGRP) gibi kimyasalların seviyesinde değişikliklere neden olur. CGRP, beyin çevresindeki kan damarlarının genişlemesine yol açarken, serotonin daralmalarına sebep olabilir. Bu dengesizlik, iltihaplanma ve ağrıya neden olur.
Eskiden migrenin beyindeki kan akışı değişikliklerinden kaynaklandığı düşünülüyordu, ancak günümüzde bu değişikliklerin ağrıyı artırdığı, ancak migreni başlatmadığı kabul ediliyor. Genetik yatkınlık, migrenin tetikleyici faktörlerini de etkileyebilir; örneğin, yorgunluk, parlak ışıklar veya hava durumu değişiklikleri migreni başlatabilir.
🛑 Migren Risk Faktörleri
Migren, dünya genelinde 38 milyondan fazla insanı etkileyen yaygın bir rahatsızlıktır. Bazı faktörler migren riskini artırabilir:
- Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere göre üç kat daha fazla migren yaşar. Bunun nedeni, hormonal değişikliklerin migreni tetiklemesidir.
- Yaş: Migren genellikle 10-40 yaş arasında başlar. Menopoz sonrası migren atakları hafifleyebilir veya tamamen ortadan kalkabilir.
- Aile Öyküsü: Migren hastalarının %80’inde ailede migren öyküsü bulunur. Bir ebeveynde migren varsa, çocukta migren riski %50; her iki ebeveynde varsa %75’tir.
- Diğer Sağlık Sorunları: Depresyon, anksiyete, bipolar bozukluk, uyku bozuklukları ve epilepsi, migren riskini artırabilir.
⚡ Migren Tetikleyici Faktörler
Migren ataklarını başlatabilecek çeşitli tetikleyici faktörler vardır. Her bireyde farklılık gösterebilen bu faktörler şunlardır:
- Hormonal Değişiklikler: Adet dönemi, hamilelik, ovülasyon, menopoz veya hormon replasman tedavisi migreni tetikleyebilir.
- Stres: Yoğun stres, beyindeki kimyasal değişiklikleri tetikleyerek baş ağrısına yol açabilir.
- Yemek Düzeni: Öğün atlama veya düzensiz beslenme migreni başlatabilir.
- Hava Durumu: Fırtına cepheleri, barometrik basınç değişiklikleri, güçlü rüzgarlar veya rakım değişiklikleri atakları tetikleyebilir.
- Duyusal Uyarılar: Parlak ışıklar, yüksek sesler veya güçlü kokular (örneğin, parfüm veya kimyasal kokular) migreni başlatabilir.
- İlaçlar: Kan damarlarını genişleten ilaçlar (vazodilatörler) migreni tetikleyebilir.
- Fiziksel Aktivite: Yoğun egzersiz veya cinsel aktivite migreni başlatabilir.
- Tütün Kullanımı: Sigara veya tütün ürünleri migren riskini artırabilir.
- Uyku Düzeni: Çok fazla veya az uyumak migreni tetikleyebilir.
- Besinler ve İçecekler: Eski peynirler, alkol, çikolata, fasulye, nitrat içeren gıdalar (sosis, salam gibi), monosodyum glutamat ve aspartam gibi gıda katkı maddeleri migreni tetikleyebilir. Kafein, bazı kişilerde migreni başlatabilirken, bazılarında tedavi olarak kullanılabilir.
Tetikleyici faktörleri belirlemek için bir baş ağrısı günlüğü tutmak faydalı olabilir. Bu günlükte yediklerinizi, içtiklerinizi ve aktivitelerinizi not ederek migreninizi neyin başlattığını anlayabilirsiniz.
🩺 Migren Türleri
Migren, farklı türleriyle kendini gösterebilir. En yaygın türler, auralı migren (klasik migren) ve aurasız migren (ortak migren) olarak bilinir. Diğer migren türleri şunlardır:
Adet Migreni
Adet dönemine bağlı olarak ortaya çıkar ve genellikle adetten iki gün önce başlayıp üç gün sonra biter. Genellikle aura içermez.
Sessiz Migren
Acephalgic migren olarak da bilinen bu türde, aura belirtileri görülür ancak baş ağrısı olmaz. Bulantı gibi diğer migren belirtileri eşlik edebilir ve ataklar genellikle 20-30 dakika sürer.
Vestibüler Migren
Denge sorunları, vertigo, bulantı ve kusma ile karakterizedir. Genellikle hareket hastalığı öyküsü olan kişilerde görülür.
Abdominal Migren
Daha çok çocuklarda görülen bu tür, karın ağrısı, bulantı ve kusma ile kendini gösterir. Zamanla klasik migren haline dönüşebilir.
Hemiplejik Migren
Vücudun bir tarafında kısa süreli felç (hemipleji) veya zayıflık görülür. Uyuşma, baş dönmesi veya görme değişiklikleri de eşlik edebilir. Bu belirtiler inme ile karışabileceği için acil tıbbi yardım gereklidir.
Oküler (Retinal) Migren
Bir gözde kısa süreli, kısmi veya tam görme kaybına neden olur. Göz çevresinde donuk bir ağrı hissedilir ve bu ağrı başın geri kalanına yayılabilir. Görme değişiklikleri varsa hemen doktora başvurulmalıdır.
Beyinsapı Aurası ile Migren
Baş dönmesi, kafa karışıklığı, denge kaybı gibi belirtilerle başlar. Başın arka kısmında ağrı olabilir ve konuşma güçlüğü, kulak çınlaması veya kusma görülebilir. Genç kadınlarda daha sık görülür ve hormonal değişikliklerle ilişkilidir.
Status Migrainosus
72 saatten uzun süren, çok yoğun ağrı ve bulantıya neden olan bir migren türüdür. Hastaneye yatış gerekebilir.
Oftalmoplejik Migren
Göz çevresinde ağrıya ve göz kaslarında felce neden olabilir. Sarkık göz kapağı, çift görme veya diğer görme değişiklikleri görülebilir. Bu belirtiler, sinirler üzerindeki baskı veya anevrizma kaynaklı olabilir, bu yüzden acil tıbbi yardım gereklidir.
📊 Migrenin Sıklığı
Migren, sıklığına göre üç kategoriye ayrılır:
- Epizodik Migren: Yılda bir kez veya haftada birkaç kez görülebilir. Çoğu migren hastası ayda 2-4 atak yaşar.
- Yüksek Frekanslı Epizodik Migren: Ayda 9-14 gün baş ağrısı yaşanır ve en az 3 ay sürer. Bu kişilerde kronik migren gelişme riski yüksektir.
- Kronik Migren: Ayda 15 günden fazla baş ağrısı yaşanır ve bu ataklardan en az 8’i migren özelliklerini taşır (örneğin, zonklayıcı ağrı, bulantı, ışığa hassasiyet).
Kronik migren, yaklaşık 12 milyon Amerikalıyı etkiler ve günlük yaşamı ciddi şekilde kısıtlayabilir. Bu nedenle, doktorla birlikte bir tedavi planı oluşturmak önemlidir.
🚨 Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Migren atakları devam ediyor veya sık sık tekrarlıyorsa doktora başvurulmalıdır. Aşağıdaki durumlarda acil tıbbi yardım gereklidir:
- Şiddetli baş ağrısı ile birlikte yüksek ateş, bulantı, kusma ve boyun tutulması
- Kollarda veya bacaklarda uyuşma veya zayıflık
- Konuşma güçlüğü veya peltek konuşma
- Ani başlayan baş ağrısı
- Günlük aktiviteleri engelleyen, ilk kez yaşanan şiddetli baş ağrısı
- Kafa travması, egzersiz veya cinsel aktivite sonrası başlayan baş ağrısı
- Kafa karışıklığı veya hafıza kaybı
- 24 saat içinde kötüleşen ağrı
- Hayatınızdaki en kötü baş ağrısı
- Tek gözde ağrı ve kızarıklık
- Çiğneme sırasında ağrı ve görme sorunları
- 50 yaş üzerinde ilk kez bu tür baş ağrısı yaşanması
🔍 Migren Tanısı Nasıl Konur?
Migren tanısı, genellikle sağlık öyküsü ve semptomlar üzerinden konur. Doktorunuz şunları sorabilir:
- Ağrının yeri ve özellikleri
- Atakların sıklığı ve süresi
- Ailede migren öyküsü
- Kullandığınız ilaçlar ve takviyeler
- Geçmişte kullandığınız ilaçlar
Tanıyı doğrulamak için şu testler yapılabilir:
- Kan testleri
- MR veya BT gibi görüntüleme testleri
- Elektroensefalogram (EEG)
Ayrıca, Migren Engellilik Değerlendirme Skalası (MIDAS) kullanılarak migrenin şiddeti ölçülebilir. Bu skalada, baş ağrılarınızın günlük aktivitelerinizi (iş, okul, sosyal yaşam) ne kadar etkilediği değerlendirilir ve ağrı 1-10 arasında puanlanır:
- 1. Derece: Az veya hiç engellilik
- 2. Derece: Hafif engellilik
- 3. Derece: Orta engellilik
- 4. Derece: Ciddi engellilik
💊 Migren Tedavisi
Migrenin kesin bir tedavisi olmasa da, atakları durdurmak ve önlemek için çeşitli yöntemler mevcuttur.
İlaç Tedavileri
- Reçetesiz Ağrı Kesiciler: Asetaminofen, aspirin, ibuprofen ve kafein içeren ilaçlar hafif migrenlerde etkili olabilir. Ancak, 19 yaş altındakilere aspirin verilmemelidir (Reye sendromu riski).
- Celecoxib (Celebrex, Elyxyb): Reçeteli bir nonsteroid anti-inflamatuar ilaçtır. Ağrıya neden olan hormonları baskılar.
- Triptanlar: Beyindeki kimyasalları dengeleyerek ağrıyı durdurur. Örnekler: almotriptan, eletriptan, rizatriptan, sumatriptan, zolmitriptan.
- Ditanlar: Lasmiditan (Reyvow), ağrı, bulantı ve ışığa hassasiyeti azaltır.
- Gepantlar: Rimegepant (Nurtec), ubrogepant (Ubrelvy) ve zavegepant (Zavzpret) CGRP’yi baskılar.
- Ergotamin: Cafergot, Ergomar, Migergot gibi ilaçlar beyindeki kimyasalları düzenler.
- Bulantı İlaçları: Migrenle birlikte bulantı için reçete edilebilir.
- Önleyici İlaçlar: Ayda dört veya daha fazla atak yaşayanlar için kullanılır. Nöbet ilaçları, beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri ve bazı antidepresanlar bu amaçla kullanılabilir.
- CGRP İnhibitörleri: Atogepant (Qulipta), eptinezumab (Vyepti), erenumab (Aimovig), fremanezumab (Ajovy) ve galcanezumab (Emgality) migreni önlemek için kullanılır.
Migren Cihazları
FDA onaylı bazı cihazlar, sinirleri uyararak migreni tedavi eder veya önler:
- eNeura: Kafanın arkasına yerleştirilen bu cihaz, manyetik enerjiyle ağrıyı azaltır.
- Cefaly: Alına yerleştirilen elektrotlarla trigeminal siniri uyarır.
- Gammacore: Vagus sinirini uyarır ve elde tutulur.
- Nerivio: Kol üzerine yerleştirilen ve telefon uygulamasıyla kontrol edilen bir cihazdır.
- Relivion: Trigeminal ve oksipital sinirleri uyaran kafa bandı şeklindedir.
Botox
Kronik migren hastalarında botulinum toksin A (Botox) enjeksiyonları, baş ve boyun bölgesine uygulanarak atak sıklığını azaltabilir. Her tedavi 12 hafta sürer.
Cerrahi Tedaviler
Diğer tedavilere yanıt vermeyen hastalarda cerrahi düşünülebilir, ancak bu yöntem tartışmalıdır. Amerikan Baş Ağrısı Derneği, cerrahiyi yalnızca araştırma çalışmaları kapsamında önerir. İki ana cerrahi türü:
- Sinir Dekompresyon Cerrahisi: Migren tetikleyici noktalarındaki sinirler üzerindeki baskıyı kaldırır.
- Nörektomi: Ağrının başladığı bölgedeki sinir ucu kesilir.
Bilişsel Davranışsal Terapi
Bir terapist, düşünce ve davranışlarınızın ağrı algınızı nasıl etkilediğini öğretebilir ve stres yönetimi teknikleri sunabilir.
🏡 Migren için Evde Uygulanabilecek Çözümler
Migren semptomlarını hafifletmek için şu yöntemler denenebilir:
- Karanlık ve sessiz bir odada gözlerinizi kapatarak dinlenmek
- Alnınıza soğuk kompres veya buz torbası uygulamak
- Bol sıvı tüketmek
- Başınıza veya boynunuza ılık bir kompres uygulamak
- Boyun, kafa derisi veya şakaklara hafif masaj yapmak
- Meditasyon yapmak
Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler
Geleneksel tedavilere ek olarak şu yöntemler rahatlama sağlayabilir:
- Biyogeribildirim: Stresli durumları fark etmenizi sağlar ve migren atağını durdurabilir.
- Takviyeler: Riboflavin, koenzim Q10, feverfew, magnezyum ve melatonin migreni önleyebilir veya tedavi edebilir. Ancak, butterbur karaciğer enzimlerini etkileyebilir.
- Fiziksel Tedaviler: Kiropraktik, masaj, akupresür, akupunktur ve kraniyosakral terapi baş ağrısını hafifletebilir. Yoga veya tai chi de faydalı olabilir.
Bu tedavileri denemeden önce doktorunuza danışmanız önemlidir.
🌈 Migren ve Sağlık Eşitsizlikleri
Migren, kadınlarda erkeklere göre yaklaşık üç kat daha sık görülür ve daha şiddetli olabilir. Bunun başlıca nedeni hormonal değişikliklerdir, ancak stres de bir rol oynar. Ayrıca:
- Biseksüel, gey veya lezbiyen bireylerde migren, heteroseksüel bireylere göre daha yaygındır. Örneğin, biseksüel kadınlarda %37, heteroseksüel erkeklerde %10 oranında görülür. Bunun nedeni, ayrımcılık ve stigma kaynaklı stres olabilir.
- ABD’de migren oranı ırk grupları arasında benzerdir, ancak Hispanik bireylerde tanı oranı %50, siyahi bireylerde %25 daha düşüktür. Beyazların %37’si migren için ilaç alırken, siyahi bireylerde bu oran %14’tür. Bu farklar, ırkçılık, sağlık sistemine güvensizlik ve sosyoekonomik durum gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
🛠️ Migrenle Yaşamak
Migrenle başa çıkmak için şu adımlar yardımcı olabilir:
- Tetikleyici faktörleri belirlemek için bir günlük tutun.
- Stresi yönetmek için meditasyon, yoga veya nefes egzersizleri yapın.
- Düzenli yemek ve uyku programı oluşturun.
- Bol sıvı tüketin.
- Yeterince dinlenin.
- Düzenli ve orta düzeyde egzersiz yapın.
Migren, bazı durumlarda engellilik olarak kabul edilebilir. Eğer günlük yaşamınızı ciddi şekilde etkiliyorsa, bu durumun yasal olarak engellilik sayılıp sayılmayacağını doktorunuzla görüşebilirsiniz.
❓ Sıkça Sorulan Sorular
Migrenin tedavisi var mı?
Migrenin kesin bir tedavisi yoktur, ancak ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri atakları önleyebilir veya semptomları hafifletebilir.
Migren ölümcül olabilir mi?
Migren genellikle kalıcı hasara neden olmaz. Nadiren, migrainöz infarkt (migren sırasında inme) gibi komplikasyonlar görülebilir, ancak migrenin inme tetiklediği kanıtlanmamıştır.
Hemiplejik migren nedir?
Hemiplejik migren, vücudun bir tarafında geçici felç veya zayıflıkla karakterizedir. İnme belirtileriyle karışabilir, bu yüzden acil tıbbi yardım gereklidir.
Migren tanısı nasıl konur?
Doktor, sağlık öykünüzü ve semptomlarınızı değerlendirir. Kan testleri, MR, BT veya EEG gibi testler diğer nedenleri dışlamak için yapılabilir.
Migreni önlemek için ne yapabilirim?
Tetikleyici faktörlerden kaçınmak, düzenli uyku ve beslenme, stres yönetimi ve bol sıvı tüketimi migreni önlemede etkilidir.
KAYNAKLAR
- National Headache Foundation: “Migraine.”
- Annals of Neurology: “Familial risk of migraine: A population‐based study.”
- Daroff, R. Bradley’s Neurology in Clinical Practice, 6th edition, Saunders, 2012.
- Medical Clinics of North America, March 2009.
- FDA.
- Medscape: “Migraine Headache.”
- American Migraine Foundation: “What Is Chronic Migraine?” “What Type of Headache Do You Have?” “Silent Migraine: A Guide,” “Identifying and Treating Migraine,” “What Is Migraine?” “What Is Photophobia & Can It Be Treated?” “The Timeline of a Migraine Attack,” “Diet and Headache Control,” “Abdominal Migraine,” “What You Need to Know About Migraine and Botox.”
- MedlinePlus: “Migraine,” “Headaches – danger signs.”
- American Academy of Family Physicians: “Migraines.”
- Mayo Clinic: “Migraine,” “Migraine Aura,” “Celecoxib,” “Migraine Headache.”
- The Migraine Trust: “Menstrual migraine,” “Prodrome: Spotting the first signs of a migraine attack,” “Cluster headache vs. migraine,” “Hemiplegic Migraine.”
- Johns Hopkins Medicine: “Vestibular Migraine,” “Migraine Headaches,” “Tension Headaches.”
- Yale Medicine: “Abdominal Migraine: Symptoms, Diagnosis & Treatment.”
- U.S. Department of Health and Human Services Office on Women’s Health: “Migraine.”
- Cleveland Clinic: “Migraine Headaches,” “A Migraine Without Pain? Yes, It Can Happen, and It’s Called an Ocular Migraine,” “Migraine Aura.”
- UpToDate: “Acute treatment of migraine in adults,” “Pathophysiology, clinical manifestations, and diagnosis of migraine in adults,” “Preventive treatment of migraine in adults.”
- National Organization for Rare Disorders: “Hemiplegic Migraine.”
- Stroke Association: “Migraine and stroke.”
- Journal of Headache and Pain: “Shift from high-frequency to low-frequency episodic migraine in patients treated with Galcanezumab: results from two global randomized clinical trials.”
- Medline Plus: “Migraine.”
- WomensHealth.Gov: “Migraine Fact Sheet.”
- Cephalalgia: “Abdominal migraine.”
- National Institute of Neurological Disorders and Stroke: “Migraine.”
- NYU Langone Health: “Diagnosing Migraine.”
- American Headache Society: “What’s that smell?” “Comparing Neuromodulation Devices,” “Five Things Physicians and Patients Should Question.”
- BMC Neurology: “Global assessment of migraine severity measure: preliminary evidence of construct validity.”
- Barrow Neurological Institute: “Neuromodulation for Headaches.”
- Premier Health: “Surgery For Migraine Relief: Fad Or Fact?”
- Current Pain and Headache Reports: “Legal Aspects of Migraine in the Workplace.”