Dünya genelinde her dakika bir milyon plastik içme şişesi satın alınıyor. Bu, okyanuslarda ve çöplüklerde son bulan büyük bir atık miktarı yaratıyor. İnsanların plastik su şişelerini tekrar doldurarak kullanmaları yaygın bir pratik. Bu, para tasarrufu sağlıyor, sürekli yeni şişeler satın alma ihtiyacını ortadan kaldırıyor ve plastik atık miktarını azaltıyor.
Ancak, bu şişeler tekrar kullanılmak üzere tasarlanmamıştır. Plastik şişelerde bulunan toksik kimyasallar hakkındaki son açıklamalar, bu şişeleri tekrar kullanmaktan veya baştan satın almaktan herkesi caydırmak için yeterli olmalıdır. Plastik şişenizi tekrar kullanmanın elverişli olduğu bir gerçek, ancak bu yazıda, bu pratiği sürdürmenin neden en iyi fikir olmadığını anlattık.
Plastik Su Şişelerini Tekrar Kullanmanın Riskleri
Plastik su şişelerinin çevresel etkilerinin yanı sıra, bu şişeleri tekrar kullanmanın iki önemli sağlık riski bulunmaktadır.
1- Kimyasal Sızıntı: Çoğu tek kullanımlık plastik şişe, normal yıpranma ve yıkama işlemi sırasında zarar görebilecek esnek malzemeden yapılmıştır. Plastik bir şişeyi tekrar tekrar kullanmak, zamanla şişenin minik çatlaklarından kimyasalların sızma ihtimalini önemli ölçüde artırır. Bu kimyasallardan biri olan bisfenol A (BPA), kısırlık sorunları, meme ve prostat kanseri, diyabet ve metabolik bozukluklar gibi ciddi sağlık riskleri ile ilişkilendirilmiştir.
2- Bakteriler: Plastik şişeler ayrıca zararlı bakterileri de barındırır, bu da kimyasal sızıntıdan daha tehlikeli olabilir. Çizikler ve çatlaklar, sadece kimyasal sızıntıya neden olmakla kalmaz, aynı zamanda bakterilerin gelişmesi için ideal yerlerdir. Bakteriyel büyüme, sadece ağzınızı şişenize yerleştirerek çok hızlı bir şekilde gerçekleşir ve temizlikle bile zorlukla giderilebilir. Yapılan araştırmalar, bir hafta boyunca temizlenmeyen su şişelerinde santimetre kare başına 300.000 bakteri hücresi bulunduğunu ortaya koymuştur, bu da bir köpeğin su kabında bulunan bakteriden daha fazladır.
Plastik Su Şişelerini Ne Kadar Süreyle Tekrar Kullanabilirsiniz? Çoğu su şişesi, şişenin hangi plastik türünden yapıldığını gösteren bir üçgen içinde basılmış bir numara ile gelir. Bu numara, şişenin güvensiz hale gelmeden önce kaç kez tekrar kullanılabileceğini de belirler.
İşte su şişelerinin yapıldığı en yaygın üç plastik türü:
1- Polietilen Tereftalat (PET): Üçgenin içinde “1” numarası varsa, PET plastik kullanılarak yapıldığı anlamına gelir. Bu, su şişeleri ve fıstık ezmesi, sos şişeleri ve diğer gıda ambalajları gibi kaplar için yaygın olarak kullanılan çok hafif bir plastiktir. Tek kullanımlık uygulamalar için tasarlanmıştır ve tekrarlanan kullanım, sızıntı ve bakteri büyümesi riskini artırır.
2- Yüksek Yoğunluklu Polietilen (HDPE): Üçgenin içinde “2” numarası varsa, yüksek yoğunluklu polietilen kullanılarak yapıldığı anlamına gelir. HDPE daha sağlam ve dayanıklı bir plastiktir, bu da onu deterjan şişeleri, sabun şişeleri ve galon boyutundaki sıvı kaplar için iyi bir malzeme yapar. HDPE tekrar kullanılabilir.
3- Diğer (BPA, Polikarbonat ve LEXAN): Üçgenin içinde “7” numarası varsa, diğer kategorilerin altına girmeyen malzemeler kullanılarak yapıldığı anlamına gelir. Bu kategorideki bazı su şişeleri BPA içerebilir. Bu plastikler tekrar kullanım için uygun değildir.
Plastik Şişelere Güvenli Alternatifler
Plastik şişelere güvenli alternatifler olarak birkaç farklı su şişesi malzemesi bulunmaktadır, bunlar arasında:
1- Cam: Plastik şişelere kıyasla cam belki kırılgan olabilir, ancak steril olup suyun tadını etkilemezler ve zararlı kimyasallar sızdırmazlar.
2- Paslanmaz Çelik: Paslanmaz çelik şişeler genellikle içlerindeki sıvının metalik bir tada sahip olmaması için kaplanır. Steril ve dayanıklıdırlar.
3- Yeniden Kullanılabilir Plastik Şişeler: Tüm plastik su şişeleri kötü değildir. Önemli olan, şişenin yapımında kullanılan plastik türüdür. Çoğu yeniden kullanılabilir plastik su şişesi, polipropilen ve kopolieste gibi plastik polimerlerden üretilir. Seçtiğiniz şişenin BPA içermediğinden emin olun.
Sonuç
Plastik bir su şişesini tekrar kullanmak, her kullanımdan sonra şişeyi atmadığınız için çevre dostu bir alternatif gibi hissettirebilir. Ancak, plastik su şişelerini tekrar kullanmanın insan sağlığına potansiyel zararlı etkileri ve çevre üzerindeki etkisi göz önüne alındığında, en iyi karar tek kullanımlık plastikleri tamamen atlamaktır. Bu, hem sağlığınızı korumanıza hem de çevreye olan etkinizi azaltmanıza yardımcı olur. Sürdürülebilir ve sağlıklı bir yaşam tarzı için cam, paslanmaz çelik veya BPA içermeyen yeniden kullanılabilir plastik gibi daha güvenli alternatifleri tercih etmek en iyisidir.
“Plastik Su Şişelerini Tekrar Kullanmanın Sağlığınıza Zararları” ile ilgili yorum;