Maden suyu, yeraltı rezervuarlarından elde edilen ve normal içme suyundan farklı olarak kimyasal işleme tabi tutulmayan bir su türüdür. Maden suyunun potansiyel faydaları arasında kan basıncını düşürme, kemikleri güçlendirme gibi etkiler bulunur.
Maden suyu, içeriğindeki magnezyum, kalsiyum ve sodyum gibi mineraller bakımından oldukça zengindir. Peki, maden suyu gerçekten normal sudan daha mı faydalıdır ve faydaları nelerdir?
Bu makalede, maden suyunun içilmesinin olası sağlık yararları tartışılmaktadır.
Maden Suyu ve Sıradan Su Arasındaki Farklar
Tüm canlı organizmaların hayatta kalabilmeleri için suya ihtiyacı vardır. Su, temel fiziksel işlevleri desteklemenin yanı sıra vücudun kendi başına üretemediği hayati besinleri de sağlar.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki insanların çoğu temiz içme suyuna erişebilse de birçok kişi algılanan saflığı ve potansiyel sağlık yararları nedeniyle şişelenmiş maden suyunu tercih etmektedir.
Peki, maden suyu normal sudan nasıl farklıdır?
Mevcut kanıtlara göre, aralarındaki farklar çok önemli değildir. Her iki su tipi de mineraller içerir ve belirli bir işlemden geçer. Ancak, tanım gereği maden suyu belirli miktarda mineralleri içermeli ve şişeleme işlemi suyun kaynağında yapılmalıdır.
Aşağıda, şebeke suyu ile maden suyu arasındaki farklardan bahsedeceğiz.
Şebeke Suyu
Evimdeki Su, Şebeke Suyu Nasıl Kirlenir?
Musluklardaki su, yüzey veya yeraltı kaynaklarından gelir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, şebeke suyu Çevre Koruma Ajansı (EPA) tarafından belirlenen İçme Suyu Güvenliği Yasası standartlarına uygun olmalıdır. Bu düzenlemeler, hanelere verilen suda bulunan kirleticilerin sayısını sınırlar.
Kamu su tedarikçileri suyu kaynaklarından arıtma tesislerine taşır ve burada kimyasal dezenfeksiyon işlemine tabi tutulur. Temizlenen su, yeraltı boru sistemi aracılığıyla hanelere ulaştırılır.
Şebeke suyu, kalsiyum, magnezyum ve potasyum gibi eklenen mineraller içerir. Sert şebeke suyu daha fazla mineral içeriğine sahiptir ve bazıları bunu daha sağlıklı olarak görmektedir. Bununla birlikte, sert suda bulunan mineraller, borularda tortu oluşumuna neden olarak korozyona yol açabilir veya akışı engelleyebilir. Ayrıca, kamu su tedarikçilerinin çabalarına rağmen, paslı veya sızdıran borulardan gelen kirleticiler içme suyunu kirletebilir.
Maden Suyu
Maden suyu, doğal yeraltı rezervuarlarından ve mineral kaynaklarından gelir ve bu nedenle normal sudan daha yüksek bir mineral içeriğine sahiptir.
Gıda ve İlaç İdaresi’ne (FDA) göre, maden suyu litre başına en az 250 parça çözünmüş katı madde içermelidir. FDA, bu üreticilere ürünlerine mineral eklemeyi yasaklamaktadır.
Maden suyunda sıklıkla bulunan mineraller şunlardır:
- Kalsiyum
- Magnezyum
- Potasyum
- Sodyum
- Bikarbonat
- Demir
- Çinko
Maden suyu, şebeke suyundan farklı olarak, kaynağında şişelenir. Bazı insanlar maden suyunu, algılanan saflığı ve kimyasal dezenfeksiyon işlemlerinin bulunmaması nedeniyle tercih ederler.
Ancak, maden suyu da belirli bir işleme tabi tutulabilir. Bu, karbon dioksit (CO2) gazının eklenmesi veya çıkarılması ya da arsenik gibi toksik maddelerin uzaklaştırılması gibi işlemleri içerebilir.
CO2, maden sudaki oksidasyonu önler ve bakteri büyümesini sınırlar. Doğal olarak karbonatlı su CO2’yi kaynağından alır. Üreticiler ayrıca, suyun çıkarılmasından sonra suya CO2 ekleyebilirler.
Aşağıdaki bölümlerde, maden suyunun içilmesinin beş potansiyel faydasından bahsedeceğiz.
1. Magnezyum Kaynağı
Hem şişelenmiş maden suyu hem de şebeke suyu magnezyum kaynağı olabilir. Bu besin, kan basıncını, kan şekeri seviyelerini ve sinir fonksiyonlarını düzenlemede önemli rol oynar.
Bazı kaynaklar diğerlerinden daha fazla veya daha az magnezyum içerir. Sudaki magnezyum miktarı, kaynağa bağlı olarak 1 miligram/litre (mg/l) ile 120 mg/l’nin üzerinde değişebilir.
Magnezyum için günlük önerilen miktar şu şekildedir:
- Yetişkin kadınlar için 310-320 mg
- Yetişkin erkekler için 400-420 mg
Beslenme Destekleri Ofisi‘ne göre, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki insanların çoğu önerilen miktardan daha az magnezyum tüketmektedir.
Magnezyum eksikliğinin bazı semptomları şunlardır:
- İştahsızlık
- Yorgunluk
- Kas güçsüzlüğü
- Mide bulantısı ve kusma
Yüksek seviyede Magnezyum eksikliği aşağıdakilere yol açabilir:
- Uyuşma veya karıncalanma
- Kas krampları
- Düşük kalsiyum veya potasyum seviyeleri
- Ruh hali değişiklikleri
- Düzensiz kalp atışı
- Nöbetler
2. Kan Basıncını Düşürme
Düşük magnezyum seviyelerine sahip olmak, yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve düzensiz kalp atışlarına neden olan rahatsızlıklara katkıda bulunabilir. Bu nedenle, magnezyum açısından zengin maden suyu, kardiyovasküler hastalık riskini düşürmeye yardımcı olabilir.
2004 yılında yapılan küçük çaplı bir çalışmada, sınırda hipertansiyon ve düşük magnezyum seviyeleri olan 70 yetişkinin günlük 1 litre maden suyu içmesinin kan basıncını düşürdüğü bulunmuştur.
3. Kan Dolaşımını Düzenleme
Maden suyu, kan dolaşımını destekleyen kalsiyum, magnezyum ve potasyum gibi mineralleri büyük miktarda içerebilir.
Kalsiyum, güçlü kemiklerin oluşturulması ve korunması için gereklidir. Ayrıca kalp atış hızını ve ritmini düzenler.
4. Kemikleri Güçlendirme
Maden suyu kalsiyum içerir ve bu, kemik sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur. Kemik dokusu bozulduğunda, vücut onun yerine yeni kemik oluşturur.
Ergenlikte, yeni kemik eski kemikten daha hızlı oluşur. Ancak, 20 yaşından sonra kemik kaybı kemik oluşumunu geçmeye başlayabilir ve bu durum kırılgan, zayıf kemiklere yol açabilir.
Düzenli egzersiz ve kalsiyum açısından zengin beslenme, kemikleri güçlendirebilir ve kemik kaybını önleyebilir.
2017’de yapılan bir çalışmanın yazarları, vücudun sütten, kalsiyum takviyelerinden ve maden suyundan kalsiyumu nasıl emdiğini karşılaştırmıştır. Çalışmanın sonucunda, yüksek miktarda kalsiyum içeren maden suyunun gerçekten de vücudun kalsiyum takviyesini iyileştirebileceği sonucuna varmışlardır.
Magnezyum da güçlü kemikleri destekler. 2014 yılında yapılan geniş çaplı bir kohort çalışmasının sonuçları, günde 422,5 mg’dan fazla yüksek magnezyum alımı olan daha yaşlı kadınların, daha düşük magnezyum alımı olan kadınlara göre daha fazla kemik yoğunluğuna sahip olduğunu göstermiştir.
5. Sindirim Sağlığını Geliştirme
Diyette yeterli magnezyum almak, kabızlığı önlemeye ve sindirim sisteminin sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Magnezyum, bağırsaklara su çekerek dışkının kıvamını iyileştirir. Ayrıca bağırsak kaslarını gevşeterek düzenli bağırsak hareketlerini destekler.
Rastgele kontrollü bir çalışmanın bulgularına göre, magnezyum sülfat ve sodyum sülfat içeren maden suyu içmek, kabızlık yaşayan kişilerde daha sık bağırsak hareketlerine ve yaşam kalitesinde iyileşmeye yol açmıştır.
Riskler
Maden suyu genel olarak içmek için güvenlidir. Düz maden suyunun içilmesiyle ilgili olarak herhangi bir olumsuz sağlık etkisine dair çok az araştırma bulunmaktadır.
Karbonatlı maden suyu, hıçkırıklara veya şişkinliğe neden olabilen karbonik asit içerir.
Ancak, maden suyu ve diğer şişelenmiş içecekler belirli kirleticileri içerebilir. Tanım gereği, maden suyu minimum miktarda mikrop içermelidir.
Ayrıca, maden suyu şebeke suyuyla aynı dezenfeksiyon işlemine tabi tutulamaz çünkü kaynağında şişelenir, bu nedenle mikropların çeşitliliği değişebilir.
Plastik toksisitesi
Birçok plastik kap bisfenol A veya BPA içerir. Bu kimyasal normal hormonal işlevi bozabilir.
Mikroplastikler, yani küçük plastik parçacıkları başka bir potansiyel endişe kaynağıdır. Bilim insanları, gıda ve içeceklerin yanı sıra deniz ürünleri, bira ve sofra tuzunda da mikroplastik tespit etmişlerdir.
2018 yılında araştırmacılar, plastik toksisitesine ilişkin mevcut verilerin sistematik bir incelemesini yayınladılar. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu kabul etmekle birlikte, yazarlar şişelenmiş maden suyundaki mikroplastiklerin bir güvenlik riski oluşturmadığını bildirmektedir.
Karbonatlı su dişlere zarar verir
İçindeki karbonik asidin neden olduğu maden suyu ve benzeri karbonatlı içecekler diş minesine zarar verebilir.
Karbonatlı su, normal sudan daha düşük pH’a sahiptir ve bu da onu hafif asidik hale getirir. Son zamanlarda yapılan bir çalışmaya göre soda karbonatörü tarafından üretilen karbonatlı su, laboratuvar ortamında dişlerdeki mine sertliğini önemli ölçüde azaltmıştır.
Ancak, karbonatlı su yine de soda içmekten daha az dişlere zarar verir. Bir çalışmada, sade ve aromalı karbonatlı suyun ikisinin de diş minesine sodadan daha az zarar verdiği gösterilmiştir.
Çevresel endişeler
Maden suyuyla ilgili bir diğer önemli konu da kabıdır. Plastik şişelerin büyük ölçekli üretimi kirliliğe yol açmakta ve çevre üzerinde ciddi sonuçlar doğurmaktadır.
2016 yılında araştırmacılar, normal su arıtma yöntemlerinin, plastik şişelerdeki maden suyu ve cam şişelerdeki maden suyunun çeşitli çevresel etkilerini karşılaştırdılar.
Sonuç olarak, şebeke suyu arıtma yöntemlerinin en uygun seçenek olduğunu buldular. Ayrıca cam şişelerin üretiminde en fazla hammadde ve enerji tüketildiğini belirttiler.
